Ploegentijdritten zijn van het mooiste dat er is, althans in de juiste setting

 

… en dus niet in rittenkoersen waarin ze de sterksten nog versterken dan ze al zijn en de zwakkeren verzwakken.

De allereerste ploegentijdrit in een grote ronde was er al in de Giro d’Italia van 1937 over 60 km. gewonnen door Legnano met Gino Bartali als speerpunt die ook de Giro in zijn geheel een tweede keer op zijn uitpuilend palmares mocht bijschrijven.

De Vuelta wachtte ermee tot in 1946 en Nederland had de eer en het genoegen om die erelijst te openen met onder anderen Jan Lambrichs, die mede daardoor met Dalmacio Langarica en Julien Berrendero het eindpodium mocht bestijgen.

De Tour begon er pas mee in 1955 en het was zowaar weer Nederland dat het snelst de 12,5 km. aflegde met het illustere trio Wim van Est, Gerrit Voorting en Wout Wagtmans.

Het was evenwel vooral vanaf de jaren zeventig van vorige eeuw dat de ploegentijdrit opgang maakte inzonderheid de Tour. De meeste daarvan werden gewonnen door Ti-Raleigh en Panasonic, in een regie van Peter Post.

 

Voor mij waren de meest passende ploegentijdritten de autonome tot 100 km. lang die zowel mondiaal als Olympisch werden voorbehouden aan niet professionele renners. België won in Mendrisio 1971 met Staf Hermans, Staf Van Cauter, Ludo Vander Linden en Louis Verreydt. De helft van hen was geen lang leven beschoren. Verreydt stierf al op zijn 23ste in 1977 en Vander Linden op zijn 31ste in 1983. Pierre Bellemans maakte als invaller de voorbereiding mee en liet ook al het leven op zijn 23ste. De overlevers Hermans en Van Cauter stopten gauw met koersen maar misschien niet om die reden. Allerlei wilde verhalen deden in verband met de hartdoden de ronde.

Het dusdanige WK-ploegentijdrit voor amateurs hield na 1994 op te bestaan. Vanaf 2012 kwam een minder lange versie voor profteams in de plaats, tot viermaal toe een kolfje naar de pedalen van de troepen van Patrick Lefevere. Na 2018 werd de ploegentijdrit onbegrijpelijk verdrongen door de draak van de mixed relay.

 

De procedure van de ploegentijdrit werd vorig jaar drastisch gewijzigd. Het is niet langer de tijd van de vierde maar wel die van de éérst finishende coureur die wordt aangerekend. Die mag zelfs geïsoleerd finishen maar zoals Tom Steels het correct verwoordde is het beter om zo lang mogelijk in gezelschap het volle pond te geven in plaats van in je dooie eentje. En door je kompanen zolang mogelijk bij te blijven bespaar je hen een gevoel van nutteloosheid en overbodigheid.