Ook hij ligt aan de basis

van de Nederlandse wielersponsoring

 

Jan RAAS

 

… de persoonlijkheid die Peter Post trotseerde én àltijd zichzelf blééf !

 

Hij was de koning van ‘zijn’ klassiekers, waarvan hij er vier monumentale won (Milano-Sanremo 1977, de Ronde van Vlaanderen 1979 en 1983, Paris-Roubaix  1982) en er een meervoud aan ereplaatsen in behaalde. Nog meer klassiekers daar net onder werden zijn prooi, vooral de Amstel Gold Race, die hij vanaf 1977 viermaal op een rij won en - nadat Bernard Hinault hem in 1981 klopte  - een vijfde keer in 1982, die men omdoopte tot Amstel Gold Raas. In de E3 Harelbeke scoorde hij een loepzuivere hattrick vanaf 1979. Ook Paris-Tours (1978 en 1981) en Gent-Wevelgem 1981 werden op zijn palmares ingeschreven. Hij behaalde tien dagzeges in de Tour en werd in Valkenburg 1979 wereldkampioen, een zowaar door … landgenoten gecontesteerde triomf. De regisseur van de NOS bracht in beeld hoe Jan op de Cauberg gehesen werd. Ook de buitenlandse kopmannen bezondigden zich aan dat soort hand- en spandiensten maar dat kreeg men niet te zien, men wilde enkel Raas ‘pakken’ op zijn sterke persoonlijkheid.

 

Jan Raas ging de controverse nooit uit de weg, hij week zelfs niet voor een tycoon als Peter Post, met wie het nooit klikte. Het begon al na 1976 toen hij in de pikorde van het grote TI-Raleigh niet de rang kreeg die hem toekwam. Hij muteerde naar Frisol, waarvoor hij Milano-Sanremo en en eerste keer de Amstel won. Frisol bleef evenwel niet op de barricaden en Raas moest, om zijn status te behouden, van lieverlede naar Post terug te keren. Door TI-Raleigh 2.0 werd hij wel op zijn gigantische waarde getaxeerd, hij ontwikkelde tot een publicitair kanon maar met Post bleef het een ‘marriage de raison’ dat na 1983 niet meer standhield.

Jan Raas stapte met voorbedachten rade op en begon op zijn 31ste aan een nieuw hoofdstuk met Kwantum Hallen (een winkelketen van woonartikelen), geleid door Jan Gisbers en de al 73-jarige Lomme Driessens. Een kwalijke val in de afzink van de Cipressa tijdens Milano-Sanremo 1984 markeerde Raas’ vervroegd einde als coureur, nadat hij toch nog een tiende dagzege behaalde in de Tour. De uitschakeling van Raas deed ook geen goed aan de doelstellingen van Kwantum Hallen. Hij werd de nieuwe ploegleider en die ingreep rendeerde. Na Kwantum Hallen kwamen Superconfex, Buckler, Wordperfect en Novell. De troepen van Jan Raas behoorden tot de vroege jaren negentig steevast tot de beteren maar vanaf 1994 het verval zo groot werd dat Raas bedankt werd voor bewezen diensten. Jan wilde evenwel nog niet weg uit de wielrennerij en trok Rabobank over de streep als nieuwe partner maar ook dat bleek geen goed huwelijk, dat eind 2003 strandde. 

Après Raas le deluge ... (Ook) Rabobank bleek een smeltkroes van georganiseerd dopinggebruik met als intriest dieptepunt de lockout van Michael Rasmussen als drager van … le maillot jaune in de Tour van 2007. Rabobank trok zich een half jaar later terug als sponsor van de profploeg, voor de vrouwen en de beloften bleef het nog tot eind 2016.

 

Dat Jan Raas ploegleider werd was als vanzelfsprekend: hij had de knowhow om zijn discipelen naar overwinningen te loodsen, hij was tactisch sterk en hanteerde een ijzeren discipline. Renners als Jacques Hanegraaf, Frans Maassen, Jelle Nijdam en Adrie van der Poel werden groot onder hem. Maar after all bleek ploegleider een foute keuze op een fout moment. Met de intrede van epo in jaren negentig had hij al de moeite van de wereld zodat zijn renners door mindere goden werden voorbijgereden. Het leidde tot een groot conflict met Rabobank. Jan wilde geen onderdeel zijn van deze cultuur van schone schijn waarin van hem verwacht werd dat hij een mediagenieke, innemende persoonlijkheid zou zijn. Dan nog liever de kop van Jut. Hij werd een zwijgzaam Zeeuws orakel dat niets meer met het wielrennen wilde te maken hebben. Wat een gemis bij het socializen. Tijdens het lente van 1978 had ik het voorrecht om hem thuis in ’s Heerenhoek mee te maken, een groot genoegen dat ik dolgraag zou overdoen om het over nog veel meer dan de koers te hebben. De praatbarak in Jan heeft méér dan één kamer.