Gits, een helaas gesloopt monument
De Koninklijke S.V. De Bie Gits viert volgend jaar het eeuwfeest van zijn Kampioenschap van Vlaanderen, dat dus in 1913 voor het eerst werd ingericht en gewonnen door Rumbekenaar Maurits Lefere. Het jaar daarop mochten de Bietjes, althans wat betrof hun koers, al op adem komen want de oorlogsomstandigheden noopten hen daartoe tot en met 1920. Dat herhaalde zich in in 1939, 1941 en 1944. In 1948 was er een afgelasting voor wegeniswerken.
In 1921 werd de draad dus vrijwel ononderbroken terug opgenomen met een overwinning, titel en trui voor Oostrozebekenaar Oscar Gaeremyn. Het was de aanhef van een pleiade winnaars en kampioenen met als meest ronkende namen Aimé Dossche (1922), Hector Martin (1923 en 1924), Sylvère Maes (1931), Ward Vissers (1932), Marcel Kint (1934), Sylvain Grysolle (1935), Achiel Buysse (1937), Norbert Callens (1943), Leon Van Daele (1951), Roger Devoldere (1952), Norbert Kerckhove (1955), Jaak De Boever (1960), Eddy Museeuw (1966), Marc Renier (1972), Geert Malfait (1973), Eddy Vanhaerens (1975), Pieter Verhaeghe (1976 en 1985), Werner Devos (1980), Eric Vanderaerden (1982), Koen Vekemans (1987), Danny In 't Ven (1988 en 1991), Wim Omloop (1989), Hans De Meester (1992), Mario Liboton (1993), Stefaan Vermeersch (1996), Ludovic Capelle (1997), Gorik Gardeyn (1999),...
Gits had - zeker bij mooi weer - de allure van een klein Koolskamp. De Wielerbond zag dat kennelijk met lede ogen aan, "rook" geld en wilde zijn deel van die koek. In 2003 liet S.V. De Bie Gits zich verleiden tot een (duurder) betaalde officialisering van het Kampioenschap van Vlaanderen. Ze kregen meteen twee kampioenschappen: de eliten zonder contract vòòr de middag met David Vanhove als gelauwerde en de beloften nà de noen met Kenny Dehaes als voornaamste gevierde.
S.V. De Bie Gits stelde op zijn beurt met lede ogen vast dat het (duurdere) sop de (versneden) kool niet waard was en blies de prijzige innovatie al na één experiment op, vooral omdat de Globelaan nog meer centen claimde want "met Vilvoorde had zich een tweede kaper op die kust gemeld". Vilvoorde organiseerde het in 2004 en 2005 tijdens de maand september maar hield het daarna voor bekeken. Gits kreeg evenwel niet terug wat het negentig jaar lang gekoesterd had, mocht bovendien niet langer met het begrip "kampioenschap" uitpakken, geen leeuwentrui meer uitreiken en geen Vlaamse Leeuw laten weerklinken. Het lijkt wel een handleiding "hoe sloop ik een monument?", zowaar gratis aangeleverd door de Wielerbond.
Toch weigerde S.V. De Bie Gits de handdoek te gooien. Het vond een uitweg in de naamsverandering naar Trofee van Vlaanderen zonder titel, zonder trui en zonder hymne. Qua ambiance scheelt dat vanzelfsprekend een slok op de borrel en ook de laureaten boetten aan kwaliteit in.
Enkel een bissende Stefaan Vermeersch kon in 2005 nog eens herinneren aan de "belle époque" van deze mooie koers die op vandaag nog slechts een veredelde regionale wedstrijd is.
Na zoveel jaren was ik er nog eens één van de schaarse toeschouwers in het wielergezinde Gits, dat de jongste jaren als partner van Hooglede nauw betrokken was bij de organisatie van vier Belgische kampioenschappen en van de Europese kampioenschappen voor beloften en junioren in 2009. Zelfs het aantal bookmakers was op die intrieste zondag 3 juni uitgedund. Eén en ander had veel met het novemberweer te maken maar zelfs op stralende zomerdag zou Gits nog slechts een schim geweest zijn van wat het decennia geleden was. Jammer maar helaas. De negentig deelnemers aan de 89ste Gits Koerse deden gelukkig hun stinkende best om er een pittige koers van te maken. Van een peloton was op geen enkel moment sprake, ze reden constant op een denkbeeldig lint. Bart Kuypers kon zich finaal uit de voeten maken en standhouden. Een verdienstelijk winnaar maar geen sieraad op de lange erelijst.
Hopelijk vinden de Gitse inrichters tijdens het tussenseizoen de inspiratie om van hun eeuwfeest een hit te maken en hun koers te relanceren.
Ook nog dit: het kampioenschap van Vlaanderen voor eliten zonder contract en beloften werd na 2005 niet meer georganiseerd. Ook dat van de junioren werd al na enkele edities afgevoerd. Een officieel kampioenschap van West-Vlaanderen voor eliten zonder contract bestaat ook al niet meer, wel een "open" officieus, eind augustus in Torhout in het midden van de week waaraan ook beloften, niet-West-Vlamingen en zelfs buitenlanders mogen deelnemen. De eerste West-Vlaming, of hij nu wint of zeventiende wordt, krijgt een provinciale kampioenentrui. Wat een karikatuur!
Waar zit in godsnaam de logica? Het vele decennia oude kampioenschap van Vlaanderen wordt brutaal ontmanteld, het uitgedoofde kampioenschap van West-Vlaanderen wordt heraangepookt. Drijfveer: het smeer van de kandeleer dat stilaan zo vloeibaar wordt als een diarree. Hoogtijd dat de Wielerbond, en dan heb ik het hier niet zozeer over de West-Vlaamse afdeling, zich bezint over zijn stuitende kortetermijnvisie.