De Tour 60 jaar geleden,

de voorlopig laatste met landenteams

 

De overwalk van 

Jacques ANQUETIL

 

Complete anarchie en chaos

binnen de Belgische ‘ploeg’

 

De Tour van 1961, de 48ste uit het lange rijtje, werd een voorlopig laatste keer met landenteams verreden. Hij stak van wal in Rouen, de thuishaven van Jacques Anquetil die zich aangesproken voelde en het heft meteen in handen nam via afgetekende winst in de nanoense tijdrit van 28,5 km. in Versailles. 

Ik herinner mij hoe mijn buurman Roland Desmet (niet de artiest Rodeden maar een Oudenburgse garagist) die zomerse zondagavond orakelde: 

“De Tour moet nog beginnen en hij is al gedaan!”

Hij kreeg overschot van gelijk. Maître Jacques heerste en verdeelde. Op drie dagen van het einde won hij ook de 74,5 km. tijdrit van Bergerac naar Perigueux, waarin Charly Gaul (+2’59”) en Guido Carlesi (+3’37”), zijn gezellen op het eindpodium met ruim twaalf minuten meer, overrulde.

Frankrijks équipe nationale, geleid door Marcel Bidot, won overtuigend het landenklassement. Les coqs behaalden 10 dagzeges, waarvan vier voor André Darrigade die ook winnaar op punten werd.

Velen dachten er het hunne van: niet moeilijk voor Anquetil om perfect omringd de Tour vier jaar later eindelijk een tweede keer naar zijn pedalen te zetten. Ziedaar het recht van de sterkste, waarvan Fausto Coppi, Eddy Merckx, Bernard Hinault, Miguel Indurain, Lance Armstrong, … zich op hun beurt maar al te graag van bedienden.

UNION FAI(SAI)T LA FARçE BELGE

De Belgische ploeg, geleid door Georges Ronsse, hing als los zand aaneen maar won niettemin zes ritten met Emile Daems, Jef Planckaert, Michel Van Aerde, Eddy Pauwels (2, waarbij Luchon-Pau = de koninginnenrit der Pyreneeën) en Martin Van Geneugden. Eddy Pauwels en Jan Adriaensens eindigden nog net in de top tien, Jos Hoevenaers en Michel Van Aerde (die twee weken later in Ertvelde kampioen van België zou worden) vielen er nipt buiten. 

Marcel Janssens, die in 1957 (na Anquetil) tweede was geworden, werd door Georges Ronsse thuisgelaten omdat hij tegen diens advies begin juni Bordeaux-Paris (vierde) had gereden. 

Ronsse deelde zijn twaalftal op in drie kwartetten: dagwinnaars, klassementsrenners en helpers. De wereldkampioen van 1928 en 1929 (die overleed op 4 juli 1969, op de dag dat Eddy Merckx op de Ballon d’Alsace een eerste keer toesloeg in de Tour) wilde te alle prijze dat zijn discipelen Parijs haalden in tegenstelling tot 1960 toen de helft van hen voortijdig afstapte. Om een herhaling te voorkomen droeg hij manager Jean Van Buggenhout op te wachten met contracten voor naTourcriteriums. Dat bleek werkbaar. Toch waren de Belgen al na zeven dagen met drie minder. René Vanderveken kwam vroeg zwaar ten val en werd door Louis Proost en Jos Vloeberghs opgewacht. Zij arriveerden in Chalon-sur-Saône buiten tijd. 

Ronsse kreeg daarvoor ‘de wind van voren’ en duidde Eddy Pauwels aan als uitgesproken kopman, hij werd eerste Belg op de negende plaats. 

Twee dagen later abdiceerde Emile Daems, die op de derde dag in Charleroi had gewonnen en zijn schaapjes op het droge had. Hij veinsde kniepijn om de bittere kelk niet tot op de bodem te moeten ledigen maar de B.W.B. meende hem door te hebben en schorste hem voor één maand. Vive la Belgique, toèn al! 

Emile Daems bond de kat nog meer de bel aan en fileerde de sfeer binnen l’équipe nationale belge. Ook voor hem was het een bevrijding dat vanaf 1962 de merkenploegen hun intrede deden. Voor Philco (een Amerikaans bedrijf dat batterijen, radio's en tv's produceerde) won hij drie maanden na Milano-Sanremo, ook drie (!) ritten (waaronder de zware rit Alpenrit naar Briançon) in de Tour en kwam hij, zonder zich daar initieel op te richten, uit op de dertiende eindplaats. 

 

Vanaf 1962 zou het dus met de merkenploegen allemaal ànders worden met Rik Van Looy die de bestaande orde overhoop zou vlammen. Het is was één van de langst volgehouden illusies maar het was zijn luitenant Jef Planckaert die the very best of the rest was na Jacques Anquetil, die de Otegemnaar pas in de 68 km. tijdrit van Bourgoin naar Lyon klein (-5’19”) kreeg.