Bijna driemaal amateurs-wereldkampioen op een rij

Gustav-Adolf Schur

een Oost-Europees fenomeen

Gustav-Adolf Schur, wàt een figuur en “wat als” ... hij zestig jaar later was geboren dan op 23 februari 1931 in Magdeburg? Dan zou hij allicht meedraaien aan de top van het internationale wielrennen in plaats van als Oost-Duitse staatsamateur tijdens de jaren vijftig en de prille jaren zestig van vorige eeuw.

Gustav-Adolf werd tweemaal op rij wereldkampioen bij de amateurs:

• op 30 augustus 1958 in Reims, waar hij op het podium geflankeerd werd door de Oost-Vlamingen Valère Paulissen (die zoals als Willy Planckaert in 1964 abusievelijk dacht dat hij gewonnen had) en Henri Dewolf; 

• op 15 augustus 1959 in Zandvoort, waar hij het haalde van Bas Maliepaard (Ned.) en Constant Goossens. Ook Lode Troonbeeckx, Herman Cornelis (later wielermedewerker bij de BRT) en Jean-Baptiste Claes (de créateur-fondateur van de modeketen JBC) stonden in de top tien.

Täve werd het jaar daarop van een loepzuivere hattrick gehouden door Bernhard Eckstein, zijn vier jaar jongere landgenoot, al zou het best een presentje van de chef kunnen geweest zijn. 

Schur won ook, gelardeerd met een respectabel aantal dagzeges, viermaal (1953, 1954, 1959 en 1961) de Ronde van Oost-Duitsland en twee keer de Course de la Paix (1955 en 1959). Beide rittenkoersen waren dé Oost-Europese topkoersen.

Eén en ander leverde Schur een immense populariteit op die hij politiek uitspeelde om van 1958 tot 1990 deel uit te maken van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en na “die Wende” belandde hij van 1998 tot 2002 in het herenigde Duitse parlement als vertegenwoordiger van de vroegere communistische partij. Zijn zoon Jan koerste ook maar hij telde nauwelijks mee.

De Course de la Paix werd in Oost-Europa aanzien als de tegenhanger van de Tour de France maar verloor veel aanzien na de sloop van het Ijzeren Gordijn. Steffen Wesemann is de recordhouder met vijf eindoverwinningen vòòr Ryszard Szurkowski en Uwe Ampler (elk vier). Gustav-Adolf Schur verkeert met twee overwinningen in het gezelschap van Sergei Soukhoroutchenkov en Olaf Ludwig. Piet Damen (1958) en Marcel Maes (1967) werden de enige eindwinnaars uit de Lage Landen. Van hen werd verwacht dat zij ook in de Tour zouden meespelen. De al 24-jarige Damen probeerde dat al in de naweken van de Vredeskoers met een perspectieven openende elfde eindplaats die hij evenwel niet meer zou verbeteren. Maes, die al op zijn 52ste overleed, hield het bij een éénmalig optreden dat uitdraaide op de 49. eindplaats. Wesemann deed er iets totaal anders mee: hij won in 2004 zowaar de Ronde van Vlaanderen.