Werd aanzien als de Merckx van Oost-Europa

Ryszard SZURKOWSKI

staatsamateur par excellence

 

Ryszard Szurkowski is, drie weken na zijn 75ste verjaardag, op 1 februari overleden. In zijn oude dag zat het hem lelijk tegen. In september 2001 verloor hij zijn zoon Norbert bij een aanslag en in 2018 raakte hij verlamd bij een crash tijdens een koers voor veteranen.

 

Als Oost-Europese dikbetaalde staatsamateur behoorde hij tot de allerbesten. Zo won hij de Course de la Paix, de Tour van Oost-Europa, viermaal (1970, 1971, 1973 en 1975), opgelost met dertien dagzeges. In de ronde van zijn land, samen met die van Oost-Duitsland die andere belangrijke rittenkoers in Oost-Europa, behaalde hij vijftien ritoverwinningen maar geen eindzege.

 

Ryszard werd daarenboven wereldkampioen in Barcelona-Montjuich 1973, drie dagen nadat hij met Lis Lucjan, Tadeusz Mytnik en Stanislaw Szozda de 100 km. ploegentijdrit had gewonnen. De Polen herhaalden dat (met Mieczyslaw Nowicki in de plaats van Lis Lucjan) in Yvoir 1975. 

In Montréal 1974 liep het even anders. Drie dagen na hun teleurstellende zevende plaats in de ploegentijdrit (met 2’18” meer dan de winnende Zweden) reden Janusz Kowalski en Ryszard Szurkowki samen juichend door de finish. Stanislaw Szozda werd vierde.

 

In de Olympische 100 km. bleef Ryszard met het Poolse kwartet zowel in München 1972 en als in Montréal 1976 steken op de tweede plaats. De vier Russen er dertig respectievelijk twintig seconden minder over. 

  

Ryszard Szurkowski kwam in 1974 op zijn 28ste in het Vrije Westen koersen. Paris-Nice werd zijn eerste koers. Hij verraste met vier top vijf plaatsen in de daguitslag en vooral als tweede (na Eddy Merckx) in de openingsrit en tweede (na Rik Van Linden) in de laatste etappe. In de proloog en in de afsluitende klimtijdrit naar de col d’Eze stelde hij teleur waarmee zijn beperkingen aan het licht kwamen. In 1975 nam hij opnieuw deel aan de ‘koers naar de zon’ maar was nog slechts een schim van het jaar voordien.

 

Ryszard Szurkowski gedijde dus niet in de beroepscategorie zoals enkele landgenoten wel deden en dan in de eerste plaats Michal Kwiatkowski, die in Ponferrada 2014 wereldkampioen werd, de Strade Bianche 2014 en 2017, de E3 Harelbeke 2016, Milano-Sanremo 2017, de Clasica San Sebastian 2017, Tirreno-Adriatico 2018 en nog veel meer won.

Ook Rafal Majka (dagzege en derde in de Vuelta 2015), Zbigniew Spruch (podium Milano-Sanremo en Gent-Wevelgem in 1999, vicewereldkampioen in Plouay 2000), Zeno Jaskula (dagzege en derde in de Tour van 2003), … werden subtoppers.